ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ငွေကြေး နာမည်များ၏ မူရင်း အဓိပ္ပာယ်များ
ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေဟာဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှုပုံစံ ကွဲပြားကြတဲ့ အလျောက် အဆိုပါ နိုင်ငံတွေမှာ သုံးစွဲနေကြတဲ့ ငွေကြေးတွေဟာလည်း အမည်နာမတွေ မတူညီပဲ ကွဲပြားကြပါတယ်။
အခု တင်ဆက်ပေးမယ့် အကြောင်းအရာလေးကတော့ ဘာလို့ ဒီလို ငွေကြေးတွေကို ခေါ်ဝေါ် သုံးနှုန်းတဲ့ အမည်တွေ ကွဲပြား ရသလဲဆိုတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗဟုသုတအဖြစ် ဖတ်ရှု ကြည့်ကြပါဦးနော် …
၁။ ဒေါ်လာ (Dollar)
ဒေါ်လာကတော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံ တော်တော်များများ သုံးနှုန်းကြတဲ့ ငွေကြေး နာမည် ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်၊ သြစတြေးလျ၊ ကနေဒါ၊ ဖီဂျီ၊ နယူးဇီလန်၊ စင်ကာပူ အပါအ၀င် နိုင်ငံအတော်များများရဲ့ ငွေကြေးမှာ ဒေါ်လာ ဆိုတဲ့စာလုံး ပါဝင်နေပါတယ်။
OxfordWords တွင် ဖော်ပြထားချက်အရတော့ ဘယ်ဂျီယံ မြောက်ပိုင်းနှင့် အနောက်ပိုင်းမှာ နေထိုင်တဲ့ ဖရမ်းမစ် ဘာသာစကားပြောတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုတွေကနေ အစပြုပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ ဟွာချင်းသယ်လာ (Joachimsthaler) ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာ ယခင်က ငွေသတ္တုတွင်း အများအပြားရှိရာ ဟွာချင်းတောင်ကြား ဒေသကို အစွဲပြုရည်ညွှန်းပြီး “ဟွာချင်းသယ်” လို့ သူတို့ငွေကြေးကို ခေါ်ခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဟွာချင်းသယ် ဆိုတဲ့ စာလုံးဟာ နောက်ပိုင်းမှာ ခေတ်ကာလ ရွေ့လျားလာပြီး အတိုကောက် “သယ်လာ” လို့ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီကမှ တစ်ဆင့် အသံရွေ့လျားကာ ဒီနေ့ ခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ ဒေါ်လာ ဆိုတဲ့ နာမည်ကို ရရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
၂။ ပီဆို (Peso)
ပီဆို ဆိုတာကတော့ စပိန်ဘာသာ စကားအရဆိုရင် “အလေးချိန်” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရသည်။
၃။ လိုင်ရာ (Lira)
အီတလီနှင့် တူရကီ နိုင်ငံတို့မှာ သုံးစွဲနေတဲ့ လိုင်ရာဆိုတဲ့ ငွေကြေး အမည်ကတော့ လက်တင်စာလုံး “ လီဘရာ (Libra) က ဆင်းသက်လာတာ ဖြစ်ပြီး အလေးချိန်ကို ရည်ညွှန်းတဲ့ (Pound) ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ် ရပါတယ်။
၄။ မာ့ခ် (Mark)
ယူရိုငွေကြေးကို ဘုံအဖြစ် မသုံးစွဲကြခင်က ဂျာမနီတို့က (Deutsche Mark)၊ ဖင်လန်တို့က (Markka) ငွေကြေးတွေကို သုံးစွဲခဲ့ပါတယ်။ ဒီအမည် နှစ်မျိုးလုံးဟာလည်း အလေးချိန်ကို ရည်ညွှန်းတဲ့ စကားလုံးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
၅။ ရီယယ် (Rial)
တော်၀င်လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတဲ့ လက်တင်စာလုံး ရီဂယ်လစ် (Regalis) ဟာ အိုမန်နှင့် အီရန်နိုင်ငံတွေမှာ သုံးစွဲနေတဲ့ ရီယယ်ငွေကြေးရဲ့ မြစ်ဖျားခံရာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကာတာ၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ ယီမင်တို့မှာ သုံးတဲ့ (Riyal) ငွေကြေးကလည်း အလားတူပဲ တော်၀င်လို့ အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။
စပိန်တွေဟာလည်း ယူရိုငွေကြေးကို မသုံးစွဲခင်က (Reals) လို့ ခေါ်တဲ့ ငွေကြေးကို သုံးစွဲခဲ့ဖူးပါတယ်။
၆။ ရန် (Rand)
ဒေါ်လာစာလုံး မြစ်ဖျားခံခဲ့တဲ့ သမိုင်းပုံစံမျိုးနှင့် ခပ်ဆင်ဆင်ပဲ တောင်အာဖရိကသုံး “ရန်” ငွေကြေးဟာလည်း တောင်အာဖရိကရှိ ရွှေထွက်ရာ ၀စ်ဇ်ဝါးတားရန် (Witwatersrand) မြို့လေးကို အစွဲပြုပြီး ဖြစ်ပေါ် လာတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ထိုမြို့လေးရဲ့ နာမည်ကတော့ ဒတ်ခ်ျ ဘာသာနဲ့ ခေါ်ဝေါ် မှည့်တွင်ထားတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
၇။ တရု.တ် ယွမ် (Yuan) ၊ ဂျပန် ယန်း (Yen)၊ ကိုရီးယား ၀မ် (Won)
တရုတ်တွင် ယွမ်ဟူသော စာလုံးသည် အဝိုင်းပြားဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။
ဂျပန် ယန်း၊ ကိုရီးယား ၀မ် တို့သည်လည်း အလားတူ အဝိုင်းပြား အဓိပ္ပာယ်များ ဖြစ်သည်။
၈။ ခရောင်း (Crown)
နော်ဝေ၊ ဆွီဒင်တို့ ပါ၀င်သော ဥရောပ မြောက်ပိုင်း စကန်ဒီနေးဗီးယား နိုင်ငံများတွင် သုံးသည့် ခရောင်း ငွေကြေးသည် လက်တင်စာလုံး “ကိုရိုနာ” (Corona) မှ ဆင်းသက် လာသည်။
ဆွီဒင်၏ Krona၊ နော်ဝေ၏ Knone၊ ဒိန်းမတ်၏ Krone ၊ အိုက်စလန်၏ krona၊ အက်စတိုးနီးယား၏ kroon (ယခု ယူရို ပြောင်းသုံး)၊ ချက်ဇ် ပြည်သူ့သမ္မတ နိုင်ငံ၏ koruna တို့သည်လည်း သရဖူဟု အဓိပ္ပာယ် ရသော လက်တင်စာလုံး Corona မှ ဆင်းသက်လာကြသည်။
၉။ ဒီနာ (Dinar)
ဂျော်ဒန်၊ အယ်ဂျီးရီးယား၊ ဆားဘီးယား၊ ကူဝိတ် ငွေကြေး များကို ဒီနာဟု ခေါ်တွင်သည်။ ရောမခေတ်က ငွေပြားဝိုင်းများကို ဒီနရီစ် (denarius) ဟု လက်တင်စကားဖြင့် ခေါ်တွင်ခြင်းကို အရင်းခံပြီး ဒီနာစကားလုံး ပေါက်ဖွား လာသည်။
၁၀။ ရူးပီး (Rupee)
သင်္သကရိုက် ဘာသာတွင် ရူပယာ (Rupee) သည် ငွေသတ္တုတုံးကို ရည်ညွှန်းသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန် တို့တွင် ငွေကြေးကို ရူးပီးဟု ခေါ်တွင်ကြခြင်း ဖြစ်သည်။
အင်ဒိုနီးရှားတွင်လည်း ရူးပီးယား (rupiah) ဟု ခေါ်တွင်သည်။